بررسی و تحلیل دیدگاههای علامه طباطبایی(ره) پیرامون تدبر در قرآن

پایان نامه
چکیده

چکیده تدبر در قرآن به عنوان بهترین شیوه استفاده از کتاب آسمانی اسلام و برداشت از آیات الهی، روشی اصیل و ریشه دار در سنت معصومین(علیهمالسلام) میباشد. امری همگانی و عمومی که انسان را در فهم و دستیابی حقایق قرآنی و ظهور آنها در زندگانی او مساعدت مینماید. متأسفانه علی رغم اهمیت و جایگاه تدبر در قرآن سالها بود که این امر کمتر مورد توجه و عنایت علمای اسلامی واقع شده بود تا اینکه فردی از سلاله پاک پیامبر(صلیاللهعلیهوالهوسلم) اقدام به احیای این عمل نمود. علامه طباطبائی(ره) با الگو گرفتن از سبک تدبری معصومین(علیهمالسلام) در تفسیر گرانقدر المیزان احیاگر سبکی شد که در سالهای متمادی کمتر مورد توجه واقع شده بود. این تحقیق که در سه فصل تنظیم شده، در پی آن است که با معرفی روشهای تدبری علامه طباطبایی(ره) به بررسی و تحلیل موضوع تدبر در قرآن از منظر او بپردازد. فصل اول که با عنوان کلیات به بررسی معانی لغوی و اصطلاحی واژه تدبر و دیگر واژگان نزدیک به آن و نیز به بررسی آراء و نظرات علمای امامیه و اهل سنت در مورد تدبر در قرآن و بیان تفاوتهای دیدگاه علامه طباطبایی(ره) اختصاص دارد. فصل دوم پایان نامه پیرامون جایگاه و اهمیت تدبر در قرآن در منظر علامه طباطبایی(ره) است که در بر گیرنده مطالبی همچون شرایط و لوازم تدبر، موانع تدبر در قرآن و نتایج تدبر در قرآن میباشد. در فصل سوم که در واقع اصلیترین بخش این تحقیق میباشد، نگارنده با اشاره به سه محور اساسی، استفاده از آیات متناظر، استفاده از سیاق آیات و کشف موضوعات خاص هر سوره به معرفی روشها و شیوههای تدبر در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) پرداخته است. واژگان کلیدی: تدبر، تفسیر، تفکر، علامه طباطبایی(ره)

منابع مشابه

بازکاوی «تدبر» در قرآن

«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد. در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متو...

متن کامل

مقایسه زبان عرف عام و عرف خاص قرآن با محوریت دیدگاههای علامه طباطبایی و محمدعابدالجابری

امروزه دید‌گاه‌های گوناگونی درباره زبان قرآن مطرح و با توجه به دانش زبان‌شناسی، تقسیم‌بندی‌های متنوعی در این حوزه ارائه شده است. از جمله اهم  دسته‌بندی‌ها، تقسیم زبان قرآن به عرف عام و عرف خاص است. این دو دسته، شباهت‌های فراوانی با یکدیگر دارند؛ اما وجود معیارهای متفاوت در اندیشه طرفداران هر یک از آنها، موجب بروز تفاوت‌های معنایی قابل توجهی در زمینه تفسیر آیات الهی شده است. این نوشته با هدف برر...

متن کامل

حوزه معنایی تدبر در قرآن کریم‏

مفهوم تدبر در شبکه معنایی قرآن با برخی از مفاهیم قرآنی پیوند خورده است که از کنار هم قرار دادن ‏این مفاهیم، حوزه معنایی تدبر در قرآن شکل می‌گیرد. این حوزه معنایی در آیات مکی شامل مفاهیم؛ ‏قول، کتاب و اولوالالباب و در آیات مدنی شامل مفاهیم؛ قلب،آیات و قرآن است. در چهار آیه‌ای که واژه‌ ‏تدبر در آنها بکار رفته، چهار طیف از مخاطبان قابل شناسایی است که عبارتند از: مشرکان، کافران، منافقان ‏و مؤمنان.ا...

متن کامل

امکان تدبر موضوعی در قرآن کریم برای عموم مردم

خداوند برای هدایت همۀ اقشار مردم تنها یک قرآن نازل کرده و همگان را مکلف به تدبر در آیات آن اعم از ترتیبی یا موضوعی نموده است. برخی محققان تحقیق و تدبر موضوعی در قرآن را مختص عالمان و مفسران ذکر کرده­اند. این پژوهش با جست­وجو در روایات معصومان(ع) به ذومراتب بودن معارف قرآن اشاره کرده است؛ سپس دلایل قابل فهم بودن ظاهر قرآن کریم برای همگان را برشمرده و با درنظر داشتن هدف از نزول قرآن ـ ...

متن کامل

تأثیر دیدگاههای کلامی در تفسیر قرآن

نویسنده کوشیده تا تأثیر آراء کلامی مربوط به توحید را در تفسیر آیاتی که در انها از دست ، عرش و نظایر آنها سخن به میان آمده نشان دهد. نخست مفسران را به تشبیه گرایان و تنزیه گرایان تقسیم می کند ؛ گروهی از دسته اول را معتقدان به تشبیه محض و جسمیت خداوند به شمار می آورد و گروهی را که قائلان به استناد صفات محدثات به حق تعالی می شمرد ظاهرگرایان می خواند. دسته دوم یا تنزیه گرایان را نیز دو گروه می داند...

متن کامل

تبیین نگرش امام خمینی به موضوع تدبر در قرآن

  چکیده امام خمینی قرآن‌شناسی عارف است که با هدف تربیت نفوس، تدبر در قرآن کریم را که یکی از ابزار معرفت و خودسازی است، همواره مورد تأکید قرار داده و خود او تعریف، راهکارها، ثمرات، ابزار و آسیبهای آن را در لابلای آموزه‌های قرآنی و اخلاقی خود به دست داده است. کاوش در آثار مکتوب و شفاهی برجای مانده از امام خمینی ما را به این موضوعات رهنمون است. لذا در این نوشتار با شیوه‌ای توصیفی و تحلیلی و با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023